Mô hình người bán bị ép trong crypto

Mở đầu: Người bán bị ép – “máy quét” ở đáy chu kỳ

Hầu hết các đáy chu kỳ đều đi kèm một giai đoạn mà người bán bị ép (forced sellers) hành động: thanh lý/ký quỹ, quy đổi/đền bù, áp lực dòng tiền của thợ đào, reset ngân sách rủi ro của tổ chức, v.v. Những động lực theo quy tắc này làm xuất hiện lượng cung lớn, không nhạy cảm với giá. Khi quá trình cạn kiệt, thị trường chuyển sang trạng thái sửa chữa và mở ra cửa sổ cho chuyển giao rủi ro từ tay yếu sang tay mạnh.

Khung này liên kết chặt chẽ với:

1) Động lực ép bán: các nguồn chính

Thanh lý: yêu cầu ký quỹ không đáp ứng → đóng vị thế cưỡng bức;
Quy đổi: sản phẩm tài chính bị rút vốn → bán tài sản gốc để hoàn trả;
Dòng tiền thợ đào: doanh thu/chi phí mất cân bằng → bán bớt để trang trải;
Reset ngân sách rủi ro: tổ chức giảm đòn bẩy/tiếp xúc để tuân thủ khung quản trị.

Những nguồn này thường đồng pha trong stress: tạo ra cluster cung.

2) Dấu hiệu cạn kiệt: khi nào ép bán “đủ”?

Thanh lý giảm về quy mô và tần suất;
Open Interest ngừng giảm và ổn định;
Funding/Basis rời khỏi cực trị, trở về bình thường;
Depth/spread cải thiện; buyer initiative tăng;
Net flows cân bằng hơn, không còn mốicực thiên lệch.

Nếu những điều trên diễn ra đồng thời trong nhiều phiên, khả năng cạn kiệt cao.

3) Cửa sổ chuyển giao rủi ro: cách cá voi tận dụng

Khi ép bán cạn, lượng cung không nhạy cảm giá còn lại là cơ hội để tay mạnh hấp thụ:

TWAP/VWAP: cắt nhỏ lệnh, giảm tác động;
Iceberg/hidden: ẩn kích thước, giảm tín hiệu;
Routing theo độ sâu: chọn sàn có chất lượng khớp lệnh ổn định;
OTC/crossing: khớp khối lượng lớn ngoài sổ lệnh.

Thận trọng nhưng chủ động, vì cấu trúc đang sửa chữa.

4) Kết hợp ratio/cohort/cost curves: nâng cấp xác nhận

Ép bán cạn chưa đủ → cần bộ ba xác nhận:

Tín hiệu tỷ lệ mua/bán: đa sàn, 3–7 ngày, >1;
Tín hiệu LTH vs STH: LTH tăng, STH giảm;
Realized Price: tái cơ sở, đi lên.

Khi bộ ba cùng tích cực, khả năng “đáy cấu trúc” cao.

5) Rủi ro và bẫy

Cạn giả: thanh lý giảm nhưng funding/basis còn cực trị;
Một sàn: ratio mạnh ở một sàn, yếu ở sàn còn lại;
Bật mỏng: giá tăng trên nền depth yếu;
Nhầm lẫn lưu ký với tích lũy: chỉ số ví cá voi bị nhiễu do di chuyển lưu ký. Xem: Giải thích chỉ số ví cá voi của Glassnode.

6) Case study: ép bán → sửa chữa → đồng bộ giá

Trong các giai đoạn stress lớn, khi ép bán giảm, ta thường thấy:

Ratio duy trì >1 đa sàn;
LTH tăng, STH giảm áp lực;
Realized Price đi lên;
Giá đồng bộ với cấu trúc sau pha giả yếu.

7) Checklist thực thi trong cửa sổ ép bán cạn kiệt

Thanh lý/OI/funding/basis bình thường;
Ratio đa sàn >1 (3–7 ngày);
LTH tăng/giữ, STH giảm;
Realized Price đi lên; MVRV lành mạnh;
Depth cải thiện; taker buy tăng.

Đạt 4+ điều kiện: mở tranches nhỏ + overlay bảo vệ; 5+ điều kiện: tăng quy mô tranche, giảm overlay.

8) Kết luận: ép bán là điều kiện cần cho đảo chiều

Ép bán cạn kiệt không tự động tạo đáy, nhưng là điều kiện cần. Đáy cấu trúc hình thành khi ratio/cohort/cost curves cùng cho tín hiệu bền vững. Hãy để cấu trúc dẫn đường và xử lý theo chương trình – giá sẽ xác nhận sau.

Đọc thêm: